De 12 boeken die ik het vaakst aanraad aan coachees

Ongeveer elke vraag die je kunt bedenken is al weleens gesteld. Dat is zo met praktische zaken (Google iets waar je niet uitkomt en je probleem wordt waarschijnlijk ergens op een forum besproken) maar het is vaak ook zo met uitdagingen in je persoonlijke ontwikkeling. Je bent echt niet de eerste die zich onbegrepen voelt door zijn naasten, rondloopt met grote levensvragen of voortdurend wordt tegengehouden door allerlei angsten, om maar een paar bekende worstelingen de gemiddelde medemens te noemen.

Vaak denken we echter dat we de enige zijn die met zo’n vraag kampt en dat we het antwoord zelf maar moeten vinden. Toch kom ik er met elk boek dat ik lees weer achter dat dáárover dus ook al iemand iets geschreven heeft en nuttige inzichten voor me op de plank heeft gelegd. Naarmate je dit begint te zien verandert het onbehagen dat je voelt als je ergens in vastzit langzaam in de vraag “In welk boek staat het antwoord?” Veel van de uitdagingen waar ik mensen in mijn coaching tegenaan zie lopen zijn niet uniek en roepen al gauw een boektitel bij me op. Vaak krijg ik een paar weken na het tippen van het boek terug dat dit “precies verwoordde” waar ze tegenaan liepen of “helemaal raak was” gezien de huidige uitdagingen.

In sommige gevallen heeft iemand een specifieke uitdaging of interesse en raad ik een minder bekend of gangbaar boek aan, maar een aantal boeken komt toch wel vaak terug. Hier de 12 boeken die ik het vaakst aanraad aan coachees.

12 – De  Creatiespiraal – Marinus Knoope

Een klein, behapbaar en zeer vlot geschreven boekje. Veel coachees worstelen met het feit dat ze impact willen maken en iets willen creëren in plaats van vergaderen en spreadsheets vullen bij grote corporates. Ze willen minder doen wat het bedrijf allemaal ten doel stelt en meer doen wat te maken heeft met hun eigen wensen en dromen. Met als ondertitel ‘de weg van wens naar werkelijkheid’ beschrijft dit boek hoe het creatieproces in de natuur werkt en hoe jij het ook in kunt zetten om je eigen wensen werkelijkheid te laten worden.

11 – The Seven Habits of Highly Effective People – Stephen R. Covey

Dit boek is nog altijd een van de beste boeken die ik ooit las. Het is sowieso het boek geweest met de meeste impact op mijn leven. Door de nogal Amerikaanse kaft en titel verwachtte ik er niet al te veel van. Maar waar ik beklim-de-carrièreladder-geschreeuw had verwacht, bleek Covey heel kwetsbaar, inspirerend en veel meer gericht op het leiden van een goed leven dan op een succesvolle carrière. Het boek is uit 1987 maar nog altijd zéér actueel en het standaardwerk als het gaat om persoonlijk leiderschap en richting vinden in je leven. Eigenlijk een must read voor iedereen.

10 – Waking Up – Sam Harris

Een andere belangrijke manier die ik vond en aan mensen aanraad om niet op te gaan in de molen van meer, meer en meer succes proberen te behalen, is door ook dingen te lezen in de spirituele hoek. Vaak staat spiritualiteit echter ver af van de nuchtere mens en daarom is Sam Harris een verademing om naar te luisteren. Hij is neurowetenschapper, filosoof en meditatiebeoefenaar waardoor hij een unieke kijk heeft op spiritualiteit, wat het is en hoe het werkt in onze hersenen. Hij neemt je mee in lastige begrippen als bewustzijn, het ego en psychedelica. Waking Up is echt een uniek boek waar ik bijna bij zat te juichen terwijl ik het las.

9 – Loving What Is – Byron Katie

Byron Katie ontwikkelde een techniek voor zelfonderzoek die The Work heet. Ik gebruik de techniek vaak in de coaching en met veel succes. Eigenlijk helpt de techniek je om je eigen gedachten te onderzoeken en erachter te komen hoe bizar veel invloed die hebben op je handelen, je kijken naar de wereld en je relaties met anderen. The Work is een super bevrijdende techniek en in Loving What Is beschrijft Katie deze techniek en vind je een heel aantal transscripts van gesprekken die ze met mensen voerde waarbij ze de techniek toepaste. Bijzonder inzichtelijk en alleen al het lezen van deze transscripts kan je veel vrijer maken in je denken (over anderen). Waar Covey je in The Seven Habits of Highly Effective People uitlegt dat je je aandacht in het leven het best uit kunt laten gaan naar de Circle of Influence en niet naar de Circle of Concern, daar geeft Katie je een tool hoe je dat steeds weer kunt doen als je last hebt van mensen om je heen of van je eigen gedachten.

8 – When I Say No, I Feel Guilty – Manuel J. Smith

De titel zegt genoeg denk ik. Ik heb véél mensen in de coaching die moeite hebben met ‘nee’ zeggen (of soms met ‘ja’ zeggen). Grofweg komt dit door een gebrek aan assertiviteit en dat is precies waar dit boek over gaat: assertiviteitstraining. Het is best al wel een oud boek en dat merk je aan de opmaak van de bladzijden en aan de anekdotes. Toch is het nog altijd zeer raak, alleen al door de ‘Bill of Assertive Rights’ die Smith je direct in het begin van het boek geeft. Ook zijn technieken om om te gaan met lastige (schoon)ouders, winkelbedienden en buurmannen zijn sprekend en hoognodig. Enige minpunt vind ik dat door het enkel te lezen je de techniek nog niet leert en een cursus om het te oefenen eigenlijk nodig zou zijn (althans voor mij). Ondanks dat kan het een bevrijdend boek zijn en raad ik het coachees aan om anders te kijken naar ‘nee’ zeggen.

7 – Reinventing Organizations – Frederic Laloux

Niet alleen brengt dit boek je in aanraking met de geweldige theorie van Spiral Dynamics (die zeer behulpzaam is in het begrijpen van de wereld), maar Laloux schetst ook hoe het komt dat je mogelijk nu geen voldoening vindt in het werken bij een grote organisatie. Hij legt uit vanuit welke paradigma’s de meeste organisaties werken en hoe dat niet altijd bijdraagt aan het succes van de organisatie en al helemaal niet aan het levensgeluk van de medewerker. Maar veel belangrijker schetst hij middels een aantal case studies van bedrijven die ‘werken’ op een andere manier hebben ingericht hoe het ook kan. Dit boek raad ik aan bij mensen die wel graag bij een grote organisatie willen (blijven) werken maar tegelijkertijd ook erg tegen de beperkingen van de organisatiestructuur of -cultuur aanlopen en wel een nieuwe visie kunnen gebruiken.

6 – Value Proposition Design – Alexander Osterwalder en Yves Peigneur

Ook zijn er de coachees die voelen dat ze de loondienst achter zich willen laten en voor zichzelf willen beginnen. De grote vraag is dan vaak “Wat ga ik doen en voor wie?” Aanvankelijk raadde ik mensen dan wel The Lean Startup van Eric Ries aan, maar hoe goed zijn theorie ook is, het boek is niet geweldig geschreven en ietwat droog hier en daar. Gelukkig maakten Alexander Osterwalder en Yves Peigneur, de auteurs van Business Model Generation, een boek dat alle belangrijke inzichten van The Lean Startup integreert met hun ideeën over business model design. Dit boek heb ik al vaak gegeven aan aspirerende ondernemers of intrapreneurs en steeds weer met enthousiaste reacties. Een visueel prachtig boek met handige tools en bijzonder inspirerende en heldere voorbeelden.

5 – Verslaafd aan Liefde – Jan Geurtz

In de coaching gaat het echter niet alleen over werk, maar ook over al het andere dat op het levenspad wordt tegengekomen en de aandacht vraagt. De liefdesrelatie popt daarom ook vaker dan eens op in gesprekken, ongeacht of iemand verliefd, verloofd, getrouwd of single is. Jan Geurtz geeft in zijn boek Verslaafd aan Liefde een aantal prachtige inzichten in waar we nou werkelijk naar op zoek zijn in een liefdesrelatie en hoe we dat onszelf ook kunnen geven zonder direct daarvoor aan te kloppen bij een partner. Het boek helpt je, vooral als je erbij gaat mediteren zoals Geurtz voorschrijft, om minder afhankelijk van (het gebrek aan) een partner te zijn en om inzicht in jezelf te krijgen. Dit boek heeft tot nu toe bij mij een 100% succes rate qua aanraden: ik heb alleen nog maar positieve reacties van mensen terug gehad.

4 – Hold Me Tight – Sue Johnson

Toch blijft Verslaafd aan Liefde maar één manier van kijken naar de liefdesrelatie en hoe je daar beter mee om zou kunnen gaan. Het is daarnaast de spirituele manier en hoe logisch en aanlokkelijk deze aanvankelijk ook klinkt, hij is verdomd moeilijk. Daarom is het fijn dat er ook andere geluiden zijn en Hold Me Tight van Sue Johnson is er daar eentje van. Dit boek is ideaal voor liefdespartners die worstelen in hun relatie en voortdurend tegen dezelfde uitdagingen blijven aanlopen in hun onderlinge communicatie. Met haar techniek Emotionally Focused Couples Therapy (EFT) helpt Johnson als relatietherapeut mensen om niet meer met elkaar te strijden maar om de patronen die zijn ontstaan in de relatie als de vijand te zien en die samen te bestrijden om gelukkiger te zijn en te blijven. Eigenlijk een aanrader voor iedereen die een liefdesrelatie heeft.

3 – De Alchemist – Paolo Coelho

De Alchemist is het enige fictieboek in deze lijst. Het leest werkelijk heerlijk weg, mits je er klaar voor bent in je leven. Ik las het toen ik een jaar of 17 was en begreep er helemaal niets van. Waarom vond iedereen dit zo geweldig? Tien jaar later deed ik een tweede poging en was het boek volledig in de roos. Als je avontuur wilt in je leven, je eigen pad wilt bewandelen, de maatschappelijke conventies achter je wilt laten en als je dat tegelijkertijd allemaal wat spannend vindt, dan is dit boek voor jou. Gewoon lezen, achteraf begrijp je waarom.

2 – Nonviolent Communication – Marshall Rosenberg

Waar When I say No, I Feel Guilty je leert om ‘nee’ te zeggen, daar helpt Nonviolent Communication je om juist aan te geven wat je behoefte wel is. Marshall Rosenberg brengt je een manier van spreken bij die veel minder bedreigend is voor de mensen om je heen dan hoe je nu waarschijnlijk praat en die tegelijkertijd (of daardoor) ook veel effectiever is. Het boek staat vol met anekdotes, transscripts van gesprekken en handige oefeningen om je begrip van de stof te toetsen. Het is een boek dat ik bijna iedere coachee aanraad. Het enige minpunt is dat ook hier geldt dat het begrijpen wat anders is dan het toe kunnen passen. Een cursus NVC (Nonviolent Communication) is waarschijnlijk een effectievere stap om het echt tussen de oren te krijgen, maar het boek is een bijzonder goed begin.

1 – Feel The Fear and Do It Anyway – Susan Jeffers

Dit boek heb ik vermoedelijk het vaakst aangeraden van alle boeken omdat de titel precies beschrijft wat ervoor nodig is in het leven om die stappen te zetten die voor jou belangrijk zijn als je écht je eigen pad wilt volgen. Op enig moment in elk coachtraject loopt de coachee wel tegen een stuk angst aan dat hem of haar op de plaats houdt, verlamt of aanzet te vluchten naar veiligere opties. Susan Jeffers legt in Feel The Fear And Do It Anyway echter uit dat een leven waarin je blijft groeien niet zonder angst kan en dat de enige manier om van de angst om nieuwe dingen te doen af te komen is door recht door die angst heen te gaan. Dat klinkt nu heel simpel, maar Jeffers bouwt het heel rustig en begrijpelijk op én geeft je prachtige tools om daadwerkelijk door je angsten heen te breken.

Tot slot nog een lijst van boeken die ik een enkele keer heb aangeraden, maar zeker ook de moeite waard zijn.

• Abundance – Steven Kottler en Peter Diamandis
• The Fountain Head – Ayn Rand
• A Theory of Everything – Ken Wilber
• Getting Things Done – David Allen
• Blink – Malcolm Gladwell
• Synchronicity – Joseph Jaworski
• The Element – Sir Ken Robinson
• Quiet – Susan Cain
• The 8th Habit – Stephen R. Covey
• Rejection Proof – Jia Jiang
• Sapiens – Yuval Noah Harari
• Homo Deus – Yuval Noah Harari
• What Color Is Your Parachute? – Richard N. Bolles
• Outliers – Malcolm Gladwell
• The Gifts Of Imperfection – Brené Brown
• The Selfish Gene – Richard Dawkins
• A New Earth – Eckhart Tolle
• How to Change Your Mind – Michael Pollan
• Antifragile – Nassim Nicholas Taleb

En natuurlijk mogen mijn eigen boeken niet ontbreken 😉

• Is dit het nou?
• Helemaal naar de meditering

Veel leesplezier!

Download nu gratis hoofdstuk 1 van “Is dit het nou?”