3 Typen levensdoelen
Dit is de derde blogpost in een serie van 5 over doelen stellen en deze bespreekt drie typen van levensdoelen. De eerste in de serie was Doelen stellen: Waarom? en de tweede was Wat is het doel van het leven? Het verzameltopic van deze blogreeks vind je hier.
In zijn spraakmakende TED-talk How Great Leaders Inspire Action legt Simon Sinek een heel simpel idee uit. Hij zegt er zelf over:
It’s probably the world’s simplest idea.
Het is een model dat hij de Golden Circle noemt en het bestaat uit drie concentrische cirkels die, van buiten naar binnen, staan voor What, How en Why. Sinek legt uit:
This little idea explains why some organizations and some leaders are able to inspire where others aren’t. Let me define the terms really quickly. Every single person, every single organization on the planet knows what they do, 100 percent. Some know how they do it, whether you call it your differentiated value proposition or your proprietary process or your USP. But very, very few people or organizations know why they do what they do. And by “why” I don’t mean “to make a profit.” That’s a result. It’s always a result. By “why,” I mean: What’s your purpose? What’s your cause? What’s your belief? Why does your organization exist? Why do you get out of bed in the morning? And why should anyone care?
Sinek legt zijn punt verder uit aan de hand van Apple als voorbeeldorganisatie waar ze heel bewust zijn van hun Why en daarom zo succesvol zijn.
Je kunt heel gemakkelijk de vertaalslag van de organisatie naar de persoon maken. Ook als mens kun je in het leven bezig zijn met je What, je How en je Why. Ze heten dan alleen net wat anders. Het gaat om de drie vragen:
- Wat wil ik hebben? (What)
- Wat wil ik doen? (How)
- Wie wil ik zijn? (Why)
Hebben, doen en zijn dus. Over het algemeen zijn we als Westerse mens het drukst bezig met hebben. Ik wil een auto, een koophuis, een huwelijk, een goede baan, kinderen of een gouden medaille op de Olympische Spelen. Het gaat vaak over bezit, status en plaatjes.
Gelukkig is er ook langzaam meer aandacht voor doen. Wat doe ik met veel plezier? Waar wil ik mijn tijd en energie insteken? Je hoort zo nu en dan van mensen dat ze van baan veranderd zijn en nu minder verdienen maar met veel meer plezier werken. Dan maar iets minder hebben en wat meer plezier in het doen.
Tot slot is er nog het zijn, waar over het algemeen het minste aandacht voor is. Dit gaat over persoonlijke waarden. Wie wil ik zijn? Welke waarden zijn voor mij belangrijk? Wanneer ben ik trots op mezelf? Wanneer kan ik mezelf in de spiegel aankijken (en wanneer niet)? Hiervoor is het belangrijk dat je helder hebt wat voor jou belangrijke persoonlijke waarden zijn en dat je daar zoveel mogelijk op handelt.
In zijn boek Creëer Wind Mee legt Jan Kuipers uit dat deze drie niveaus oplopen in belang.
Van die drie niveaus weegt de laatste verreweg het zwaarst. Dat verklaart waarom het uitblijven van succes op de eerste twee niveaus je geluk niet in de weg hoeft te staan. Je kunt heel tevreden zijn met jezelf als je ondanks keihard trainen toch niet met olympisch goud naar huis gaat. Verliezen op het niveau van hebben en doen is niet het einde van de wereld, omdat het je ‘zijn’ niet aantast. Het heeft niets te maken met wie je bent.
Maar andersom kan het niet: je kunt alles hebben wat je hartje begeert en werk doen wat je leuk vindt, maar als je jezelf niet meer aan kunt kijken in de spiegel, is er iets goed fout.
Kuipers en Sinek zijn het wat dat betreft met elkaar eens. Hebben en What zijn het minst belangrijk voor een inspirerend leven en zijn en Why zouden meer aandacht mogen krijgen.
Om voor mezelf hier wat focus in aan te brengen heb ik de vertaalslag gemaakt naar de documenten waarin je deze drie niveaus vastlegt.
- Bij hebben gaat het over Verlanglijstjes
- Bij doen gaat het over de Bucket List
- Bij zijn gaat het over je Mission Statement
Verlanglijstjes kennen we allemaal. Je schrijft op wat je nog wilt hebben, zet er een paar checkboxjes voor en vanaf dan is het bovenaan afvinken en onderaan weer aanvullen.
De Bucket List is een document waarin je opneemt wat je in dit leven nog wilt doen. Bungeejumpen, gitaar leren spelen, Nieuw-Zeeland bekijken, etc. Al veel minder mensen hebben daadwerkelijk vastgelegd wat zij voor het einde van hun leven nog willen doen. Sommigen weten het wel ergens vaag, maar hebben het niet opgeschreven, wat juist veel kan verhelderen. Ook de Bucket List werkt dus met checkboxjes die afgevinkt kunnen worden, maar toch is deze lijst al minder vluchtig en oppervlakkig. Hier kan namelijk ook op staan dat je ooit nog een paar jaar in het buitenland wilt wonen of dat je ooit nog eigen baas wilt zijn. Het is zo minder een afvink-item dan bijvoorbeeld bungeejumpen en daarmee al veel meer richtinggevend aan wat voor jou belangrijk is in dit leven.
De Mission Statement is het document waarin je vastlegt wie je wilt zijn. Wat is jouw bestaansrecht op deze planeet? Wat wil je hier achterlaten? Hoe wil je in elk moment handelen? Waar wijd je je leven aan? Wat is jouw purpose? De basis hiervan wordt altijd gevormd door je belangrijkste persoonlijke waarden. Omdat ik weet dat dit wat abstract kan klinken deel ik hieronder mijn Mission Statement.
Ik, Mark Siegenbeek van Heukelom, ben de mooiste versie van mezelf. Ik groei en help anderen groeien. Ik droom en help anderen ook met ambitie te dromen. Ik deel liefde en energie met de mensen om mij heen en geniet samen met hen van het leven.
Het prettige aan de Mission Statement is dat die de rest van je leven ‘waar’ kan blijven. Natuurlijk kan het zijn dat je tot nieuwe inzichten komt in je leven, maar over het algemeen zitten persoonlijke waarden zo diep dat als je die met een goede dosis introspectie naar boven haalt, deze niet zo snel meer zullen veranderen. Er zijn hier dus ook geen checkboxjes om af te vinken. Je kunt de rest van je leven richting halen uit je Mission Statement en op elk moment toetsen of je nog in lijn leeft met je belangrijkste persoonlijke waarden en leefregels.
Om afsluitend terug te komen op het belang van doelen stellen wil ik nog benadrukken dat de Verlanglijstjes en Bucket List zeker ook hun waarde hebben. Het kan enorm veel voorwaartse energie geven om te besluiten dat je voor een motor gaat sparen of dat je die lang gekoesterde wens van de piramides in Egypte bezoeken gaat volbrengen omdat je zojuist geboekt hebt. Ze worden echter nog krachtiger in een inbedding van een duidelijk beeld van wie je wilt zijn.
Wat dat betreft kan het helpen om de frequentie van interactie met deze drie documenten onder de loep te nemen. Voor mezelf geldt dat ik wekelijks (op zondagavond) door mijn Mission Statement en leefregels heen ga, dat ik ongeveer maandelijks ook mijn Bucket List erbij pak en dat ik zo’n twee keer per jaar een verlanglijstje maak (Kerst en mijn verjaardag). Die frequentie correspondeert op het moment heel aardig met hoe ik met deze drie typen levensdoelen bezig wil zijn.
Wil je zelf ook een Mission Statement opstellen? Lees deel 4 uit de blogreeks: Mijn persoonlijke Mission Statement.
Leestips
- Mijn eBook The Quarterlife Course, Koers bepalen en keuzes maken – download door rechts je naam en emailadres achter te laten
- Stephen R. Covey – The 7 Habits of Highly Effective People (hoofdstuk: Habit 2 – Begin With The End in Mind)
- Remco Claassen – IK
- Jan Kuipers – Creëer Wind Mee
- Simon Sinek – Start With Why
Ik hoor graag hoe dit voor jou is. Laat me weten in de comments:
Wat heb jij op je bucket list staan?
Ik zoom in op jouw persoonlijke mission statement tijdens de Quarterlife Experience.
Kom je ook?
2 Comments