Eye opener 2 – Geld kan anders binnenkomen dan alleen via loon
In de vorige les zag je dat het vaak veel tijd en geld kost om te kunnen werken, terwijl mensen nou juist werken om geld te verdienen en vaak dat geld weer gebruiken om aan vrije tijd uit te geven (leuke weekendjes weg, vakanties, babysitters, schoonmakers, etc.). Bij nader inzien is werk leveren aan een werkgever dus een wat bijzondere transactie waar meer bij speelt dan veel mensen doorhebben. Nog bijzonderder is deze transactie als je kijkt naar wat je nou precies ruilt met je werkgever als je werkt. Strikt genomen is de transactie voor de meeste beroepen de volgende.
Je verkoopt je tijd voor geld.
Denk er maar over na. Je wordt waarschijnlijk uitbetaald in termen van een uurtarief, een maandloon of een jaarsalaris. Of het nou per uur, per maand of per jaar is, je wordt betaald voor hoeveel tijd van je leven je besteed aan activiteiten die je werkgever van jou verwacht. Natuurlijk zitten er nuances in. Sommige werkgevers kijken vooral naar resultaten en doen niet moeilijk over een uur of wat minder als jij maar goede prestaties levert. Maar hier zitten grenzen aan. Als je een stuk software zou schrijven dat bijna al je werk ineens voor jou zou doen en jij nog maar 10 uur per week zou hoeven werken in plaats van de 40 waar je voor betaald wordt, dan krijg je waarschijnlijk geen compliment van je baas maar eerder een goed gesprek over wat je met je vrijgekomen 30 uur kunt gaan doen.
Nu denk je misschien: “Ja, maar zo werkt het systeem nou eenmaal, toch?” Ja en nee. Ja, onze maatschappij is inderdaad redelijk ingericht naar het idee uit de industriële revolutie dat je uren arbeid van mensen kunt kopen. En nee, je hoeft daar niet per se in mee te gaan. Je kunt ook iets anders verkopen dan je tijd en daar geld voor opstrijken. Wat dan? Denk hier eerst zelfs eens over na met hulp van de volgende oefening.
Oefening – Geld verdienen door iets anders te verkopen dan tijd
Ga eens na waar in de volgende voorbeelden van transacties zoal geld heengaat. Wie betaalt er geld? En vooral: bij wie komt het terecht?
- Je koopt op bol.com een boek, bijvoorbeeld Marks boek “Is dit het nou?”
- Je koopt in de supermarkt een product, bijvoorbeeld een Magioni pizzabodem bij de Albert Heijn
- Je luistert dagelijks naar Spotify, waar je niets voor betaalt omdat je een gratis abonnement met reclames hebt
Bedenk dan ook nog waarvoor elke partij betaald krijgt. Is dat voor de tijd die iemand ergens instopt of (ook) voor iets anders? Doe dit nu en lees dan pas verder. Na een paar witregels nemen we je mee in onze lezing van de geldstromen in de drie voorbeelden hierboven.
In de eerste transactie betaal jij zo ongeveer € 20,-. Maar waar gaat dat geld heen. Grofweg gaat het naar vier partijen: ongeveer € 1,50 naar de belastingdienst (BTW), ongeveer € 8,50 naar de retailer (in dit geval Bol.com), ongeveer € 8,50 naar de uitgeverij (in dit geval Van Duuren Management) en ongeveer € 1,50 naar de auteur (Mark dus in dit geval). Het belastinggeld laten we even buiten beschouwing, want dat is een speciaal geval. Het geld dat naar de retailer en de uitgeverij gaat komt voor een gedeelte terecht bij de werknemers die voor hun tijd worden betaald, maar voor een gedeelte ook bij de ondernemers achter deze twee organisaties. Zij worden niet (alleen) betaald voor hun tijd, maar (ook) voor hun risico dat ze genomen hebben met het starten van deze ondernemingen. Dan is er nog de auteur. Die wordt niet betaald voor zijn tijd, maar voor zijn kennis. Uiteraard heeft hij eenmalig tijd moeten investeren om zijn kennis op te doen en vast te leggen, maar vanaf dat punt is zijn tijd losgekoppeld van zijn inkomsten. Of er 10 mensen een boek kopen of 10 miljoen maakt voor hem niet meer uit. Hij krijgt een vast bedrag voor elke keer dat hij zijn kennis verkoopt. Een laatste geldstroom die hier nog loopt is tussen de retailer en de auteur. Normaal hebben die niets met elkaar te maken, maar in dit geval wel. Kijk nog eens naar de link van Marks boek naar bol.com hierboven. In de URL lees je iets over een partnerprogramma. Dit is een speciaal soort link die Mark op zijn website gebruikt voor alle boeken waar hij naar verwijst in de online winkel van bol.com. Steeds als iemand iets koopt via zo’n link, dan krijgt Mark een klein percentage van het aankoopbedrag. De klant betaalt gewoon hetzelfde, maar bol.com maakt iets minder winst en Mark verdient een klein bedrag. In dit geval verkoopt Mark zijn netwerk. Doordat hij mensen in zijn netwerk (lezers van zijn blog, bezoekers van zijn website) motiveert om wat op bol.com te kopen, wordt hij daarvoor beloond. Ook hier is er een eenmalige tijdsinvestering nodig, maar daarna zijn de inkomsten volledig losgekoppeld van de benodigde tijd.
In de tweede transactie gaat het geld dat jij betaalt voor je pizzabodem in eerste instantie naar één partij: de Albert Heijn. Gedeeltelijk betaalt de Albert Heijn hier haar medewerkers mee voor hun tijd (bijvoorbeeld de vakkenvuller die de pizzabodem in het koelschap heeft gelegd). Gedeeltelijk gaan de inkomsten naar Magioni, de leverancier van de pizzabodem. Magioni is vooral een merk en een marketeer die producten bedenkt maar geen eigen fabrieken heeft. Magioni betaalt dus weer een gedeelte aan de fabriek om deze pizza te maken en houdt zelf een marge over als winst. Ook hier is tijd niet echt een issue omdat het product zo schaalbaar is. Magioni besteedt één keer tijd en geld aan productontwikkeling en marketing en vervolgens kunnen er tienduizenden pizza’s verkocht worden zonder dat dit Magioni extra tijd kost. Magioni wordt hier dus beloond voor het merk. Ook bij Albert Heijn speelt merk nog een rol. Het filiaal waar je de pizzabodem kocht kan zomaar een franchisewinkel van AH zijn geweest. In dat geval hield de ondernemer achter de winkel iets over aan de pizzabodemverkoop, maar Ahold als concern ook omdat zij eigenaar zijn van de franchiseformule die Albert Heijn heet. Tot slot is Ahold een beursgenoteerd bedrijf waarvan aandeelhouders dividend uitgekeerd kunnen krijgen. Ergens ver weg loopt er dus ook een stroom van jouw aankoop bij Albert Heijn naar de portemonnee van je buurman die een aandelenportfolio heeft waar Ahold onderdeel van is. Je buurman wordt dan beloond voor zijn bezit, met zijn aandeel heeft hij namelijk een klein deel van Ahold in handen waardoor hij recht heeft op een deel van de winst.
In het derde geval hebben we weer te maken met royalties, namelijk voor de muziek die de artiesten eenmalig gemaakt hebben en daarna oneindig vaak kunnen verkopen. Ze worden betaald voor hun creativiteit. Deze inkomsten komen dit keer niet van jou, maar van de adverteerders die denken dat ze meer van hun producten zullen verkopen door te adverteren via Spotify. Spotify wordt zo dus ook betaald voor haar netwerk van potentiële kopers die interessant zijn voor adverteerders.
Als we dit allemaal op een rijtje zetten, dan zie je dat je naast voor je tijd, ook voor veel andere zaken beloond kunt worden met geld in onze maatschappij:
- Kennis
- Bezit
- Risico
- Merk
- Netwerk
- Creativiteit
In de module over financiële vrijheid gaan we hier nog dieper op in en verkennen we allerlei methoden die jij ook in kunt gaan zetten om op andere wijze aan je geld te komen dan (alleen maar) via het verkopen van je tijd. En daar hoef je geen bestseller of Top-40 hit voor te schrijven. Dat kan ook al met een beetje beleggen of het aanbieden van een online schaalbaar product zoals deze course. Maar daarmee ook genoeg voor nu en voor deze eye opener. Het belangrijkste is dat je inziet dat er een heleboel andere manieren zijn om je ideale levensstijl te bekostigen dan alleen maar je uren te verkopen aan een werkgever. Laat dit inzicht je vrij maken om in de volgende les zonder beperkingen te durven dromen over jouw ideale levensstijl!
2 Comments
Het concept eenmalig ergens veel tijd insteken, zoals een boek schrijven of online cursus/trainingen is een prachtig concept, waar je lang van kan profiteren zonder iedere keer weer tijd kwijt te zijn. Mooie inzichten en geeft weer een stukje bewustwording over hoe je over zaken kunt denken en dat er vele wegen zijn naar Rome.
Mooi! In module 2.6 gaan we hier nog wat dieper op in en nodigen we je uit om voor jezelf te kijken welk laag hangend fruit er is waar je mogelijk op een andere manier geld mee kan verdienen dan enkel met je tijd verkopen.