Nulmeting: hoe kies jij?
Aan het einde van deze course ga je een keuzekompas maken. Dit is een tool waarmee keuzes maken veel makkelijker wordt. Het is op dat moment vaak mooi om dat te contrasteren met hoe je tot nu toe in je leven eigenlijk keuzes hebt gemaakt. Daarnaast is het heel nuttig om bij het begin van je leerproces over keuzes maken eens stil te staan bij hoe je je belangrijke keuzes tot nu in je leven eigenlijk gemaakt hebt. Doe daarom de onderstaande oefening en zie het als nulmeting: zo heb je tot nu toe keuzes gemaakt. Op het einde kun je hier op terugkijken en vergelijken hoe dat zich verhoudt ten opzichte van hoe je keuzes wilt maken en dat waarschijnlijk langzaam ook al meer op die manier aan het doen bent.
Nulmeting – Hoe maakte jij tot nu toe je keuzes in het leven?
Haal in gedachten eens een aantal grote of belangrijke keuzes naar boven die je tot nu toe in je leven gemaakt hebt. Hierbij kun je denken aan de volgende zaken.
- Je vakken(pakket) op de middelbare school
- Je studie
- Relaties die je bent aangegaan (liefdesrelaties, vriendschappen, etc.)
- Relaties die je hebt verbroken (liefdesrelaties, vriendschappen, familiebanden, etc.)
- Plekken waar je hebt gewoond (huurwoningen, koophuizen, verhuizingen)
- De hobby’s die je bent gaan beoefenen
- De hobby’s waar je mee bent gestopt
- Je eerste baan
- Je carrièreswitches
Ga nu eens terug naar die momenten en onderzoek hoe je die keuzes maakte. Enkele beweegredenen die ik bij mezelf en mijn cliënten zoal tegen ben gekomen zijn de volgende.
- Ik heb er nooit echt bewust over nagedacht en ben er gewoon ingerold.
- Ik heb (onbewust) gedaan wat mijn ouders het beste leek.
- Ik heb (onbewust) precies niet gedaan wat mijn ouders wilden (om me tegen hen af te zetten).
- Ik was heel veel bezig met wat mijn sociale omgeving (familie en vrienden) ervan zouden vinden en heb (onbewust) gekozen voor dat waardoor ik het aardigst gevonden zou worden/dat wat het meest geaccepteerd zou worden.
- Ik heb naar mijn gevoel geluisterd.
- Ik heb heel lang gepiekerd waardoor een keuzeopties aan me voorbij ging en ik eigenlijk niet meer kon kiezen.
- Ik heb (onbewust) de knoop zelf niet door durven hakken en erop aangestuurd dat een ander de keuze voor mij zou maken.
- Ik heb een plussen- en minnenlijstje gemaakt en op basis daarvan gekozen.
- Ik heb een nogal berekenende en strategische keuze gemaakt met het oog op de toekomst: als ik nu eerst zus, dan kan ik straks zo.
Hoe werkt dit bij jou? Wat zijn jouw primaire strategieën geweest om tot keuzes te komen? En hoe heeft dat voor je uitgepakt? Wat vond je fijn en wat minder prettig? Schrijf dit voor jezelf op. Dat mag in de comments hieronder (dan is het wel voor iedereen zichtbaar) of op papier of in een los document op je computer. Bewaar je uitwerking van deze nulmeting in ieder geval goed, zodat we er later nog eens op terug kunnen kijken.
15 Comments
Voor mij is het een combinatie van veel van de bovenstaande beweegredenen. Het centrale thema wat er steeds in terugkomt is conflictvermijding. Laat ik maar doen wat er van me verwacht wordt en wat volgens mijn omgeving ‘logisch’ is dan ontstaat er in ieder geval geen conflict, waarin ik me moet verantwoorden waarom ik iets anders zou willen.
Hey Marten, dank voor je mooie reactie. Echt super herkenbaar voor mij. Ik heb 28 jaar lang keuzes gemaakt op basis van wat ik verwachtte wat ‘de rest’ ervan zou vinden. Super vermoeiend en weinig geluksbevorderend. Je gaat een paar mooie manieren vinden in deze course om dit anders te kunnen doen en ik weet nu al dat je de laatste les van module 4 en mogelijk ook heel module 5 erg bevrijdend gaat vinden.
Ook erg herkenbaar. Mark, misschien een kleine aanvulling. Jij schrijft dat je 28 jaar lang op een bepaalde manier keuzes hebt gemaakt, en ik neem aan dat je rond je 28e besloot dit anders te doen. Ik ben 27 en dat zou betekenen dat ik 27 jaar lang keuzes heb gemaakt op een manier die ik nu niet meer wil. Volgens mij kies je pas voor het eerst iets met impact rond je 15e, namelijk je vakkenpakket op de middelbare school. Dat betekent dat ik ‘slechts’ 12 jaar keuzes heb gemaakt op een bepaalde manier. Dus op mijn 39e is het ‘al’ 50/50. Dat plaatst het iets in perspectief en maakt het wellicht wat luchtiger, voor mij wel althans 🙂
Hey Koen,
Haha ja, dat is precies wat ik bedoel. Helemaal eens dat je eigenlijk nog heel weinig keuzes in het leven gemaakt hebt tot je een keer aan je studie begint. Nooit zo over nagedacht dat je dan op je 39e ‘al’ even lang op een bewuste manier keuzes maakt als op de meer onbewuste variant. Mooi perspectief! En zeker een stuk luchtiger 😀 Thanks!
Hoe maak ik keuzes? Goede vraag, hier heb ik nog nooit over nagedacht. Meestal ontstaan dingen ‘gewoon’ spontaan. Ik heb mijn keuzemomenten uitgeschreven. Eerst wilde ik dat hier doen, maar het is nogal uitgebreid geworden. Dus ik beperk me tot een samenvatting en de patronen die ik er in herken:
* Van mijn 15 tot 30 jr maakte ik vooral keuzes op gevoel, die logisch leken en vooral omdat ik geen flauw idee had wat anders.
– Ik maak onbelangrijke keuzes, zoals boodschappen, een wasmachine of een auto, heel rationeel en pas na veel wikken en wegen.
– Belangrijke keuzes -zoals mijn studie, baan, vrienden, hobbies – maak ik dan weer meer op gevoel en vaak impulsief. Que será, será…
* Sinds mijn 31e ben ik de weg van persoonlijke ontwikkeling gaan bewandelen (ondertussen net 32 geworden) en sindsdien komen mooie en nieuwe dingen op mijn pad. Hoewel mijn keuzes nog steeds voornamelijk op gevoel zijn gebaseerd, maak ik ze wel veel bewuster dan vroeger. Ik ben me sinds een paar maanden ook veel bewuster van de gevolgen van keuzes en de noodzaak er van.
Heel erg benieuwd naar de rest van de course!
Mooie samenvatting, Timothy! Een paar modules verder gaat het over ratio vs. gevoel bij keuzes maken, dus daar kun je wat verder reflecteren op hoe je dat nu doet. Klein tipje van de sluier: je doet al best veel dingen ‘goed’ als het om keuzes gaat 🙂
Ik maak nu ‘pas’ 6 jaar bewuste keuzes (ik ben nu 21) en dat is zeker niet altijd even makkelijk! Het voelt vaak alsof elke ‘grotere’ keuze die ik maak de rest van mijn leven sterk gaat beïnvloeden.
De weg van persoonlijke ontwikkeling ben ik vanaf mijn 18e gaan bewandelen, wat in bepaalde delen keuzes maken makkelijker(meer bewust en weloverwogen), maar op bepaalde delen ook moeilijker(meer wikken en wegen, wat voel ik eigenlijk?) gemaakt heeft. Waar ik eerst eigenlijk vooral keuzes op rationeel niveau maakte, ook op basis van wat ‘de rest’ ervan zou vinden, maak ik steeds meer keuzes op basis wat IK ervan vind en hoe IK mij erbij voel. Nu maak ik veel keuzes uiteindelijk op gevoel: wat maakt mij ECHT blij? Maar ook sterk met de rationele overwegingen in mijn achterhoofd. “Wat zijn de gevolgen van alle mogelijke keuzes?”
Wat een mooie vraag! En confronterend om te ontdekken dat ik me eigenlijk nooit heb afgevraagd hoe ik tot bepaalde keuzes ben gekomen. Als ik terugkijk op bepaalde keuzes, heb ik veel keuzes gemaakt vanuit angst. Niet uit angst voor reacties van anderen, maar angst om te falen en niet aan mijn eigen verwachtingen te kunnen voldoen. Bijvoorbeeld: op de middelbare school koos ik voor het veilige vakkenpakket met vakken waarvan ik wist dat ik er goed in was – wiskunde liet ik liever links liggen, want daar voelde ik me onzeker over en ik haalde slechte cijfers. Ook bij mijn studie(s) keek ik niet naar wat ik zou willen leren of doen, maar koos ik voor de dingen die voor mij vertrouwd voelden, de dingen waarvan ik geloofde dat ik het kon. Met als gevolg dat ik nu in een situatie zit waarin ik denk: ja, ik kan dit, maar wil ik dit ook echt? Vind ik dit wel echt leuk?
Mijn liefdesrelatie is me min of meer overkomen – ik zat in een vervelende (thuis)situatie en het bood me houvast en veiligheid. Ik heb er dus in het begin niet echt bewust voor gekozen, maar we zijn nog steeds samen en inmiddels maak ik wel heel bewust de keuze om in deze relatie te blijven.
Er zijn twee keuzes die ik op gevoel heb gemaakt: de keuze om op een bepaald uit huis te gaan en de keuze voor mijn huidige woning. Die keuzes voelen nog steeds goed! Tegelijkertijd vond ik het destijds lastig om op dat gevoel te vertrouwen, want een gevoel is niet altijd logisch of goed te onderbouwen.
Bedankt voor deze vraag, Mark, het geeft me echt inzicht – en dat had ik niet zo snel in deze course al verwacht.
Ha wat tof om te horen, Rosalinde! Bijzonder hoe zo’n ogenschijnlijk simpele vraag al inzichten kan geven hè? En heel mooi hoe je het omschrijft:
“Als ik terugkijk op bepaalde keuzes, heb ik veel keuzes gemaakt vanuit angst. Niet uit angst voor reacties van anderen, maar angst om te falen en niet aan mijn eigen verwachtingen te kunnen voldoen.”
Erg herkenbaar ook. Mijn oude coach zei ooit tegen mij: “Mark, jij bent een echte winnaar. Je wilt altijd winnen. Maar je bent ook een laffe winnaar. Je wilt zo graag niet verliezen dat je alleen de strijd aangaat als je zeker weet dat je kunt winnen.” Dat zette me enorm aan het denken. Ik zou nooit ergens voor kiezen als ik ook zou kunnen verliezen. Maar dat hield mijn wereld klein. Ik mocht echt leren om soms ook risico op verlies of op fouten maken te nemen.
Later komt er nog een les met kiezen vanuit liefde of kiezen vanuit angst. Wellicht kan die je verder helpen!
Ik zit altijd enorm in strijd met keuzes maken op basis van gevoel of ratio. Want hoe weet je of je gevoel intuïtie is, of angst? Ik heb denk ik de meeste keuzes gemaakt op basis van heel goed nadenken, veel voors en tegens, maar tegelijk ook op basis van gevoel. Alleen nu denk ik: misschien dat dat gevoel wel veel vaker dan ik me realiseerde eigenlijk angst was, en niet intuïtie. Angst om dingen te missen, dat er niks anders meer op mn pad zou komen… Maar ik heb ook wel keuzes gemaakt vanuit een zuiverdere plek denk ik. Het duurt bij alleen soms lang om naar dat gevoel te durven luisteren, vooral bij het verbreken van relaties. Dan denk ik toch; heb ik wel alles geprobeerd? ligt het niet aan mij? En uiteindelijk bleek mn gevoel van het begin dan toch juist. Dus ik probeer nu meer vertrouwen te hebben in mn gevoel. Maar ik heb ook keuzes gemaakt die heel goed voelden (zoals naar Spanje gaan en daar wonen), maar teleurstellend uitpakten. En soms maak je een keuze op basis van een bepaald gevoel, maar verandert dat gevoel opeens. Dus ik vind het heel moeilijk te weten waarnaar ik op welke momenten moet luisteren. Ik denk wat het ook moeilijk maakt is dat ik ALLES wil, de perfecte keuze. En niet accepteer dat je nu eenmaal vaak dingen moet kiezen op basis van incomplete informatie. Ik merk dat ik nu in een fase zit waarin ik opeens veel spijt heb van mn keuzes de afgelopen jaren, wat leidt tot een totale verlamming in het maken van keuzes nu. Het lijkt alsof er vele paden zijn, maar ik kan niet alles kiezen en welke is de juiste?
Hey Esther,
Wat een mooie reflectie op je eigen manier van keuzes maken tot nu toe. Het twijfelen aan je eigen gevoel is een veel voorkomend iets. Vooral de persoon die vooral gewend is vanuit het hoofd te kiezen kan nog niet zo goed inschatten welk gevoel nou welke waarde heeft. Op gevoel kiezen lijkt dan heel lastig, maar het is net als elk ander proces in het leven: je moet het nog leren door het veel te oefenen. Net zoals dat je als je voor het eerst iets proeft (bijvoorbeeld thee, koffie of wijn) je nog niet zo de nuances tussen de ene en de andere smaak kunt onderscheiden, zo werkt het ook met gevoel. Het is eerst heel grof: je kunt alleen koffie onderscheiden van thee, maar geen twee koffies van elkaar. Daarna wordt het al iets minder grof en kun je proeven of je een bepaalde thee wel of niet lekker vindt, maar kun je nog niet uitleggen waarom precies. Naar mate je meer proeft en er aandachtig bij stilstaat komt er meer nuance in je smaak. Met emoties werkt het op een vergelijkbare manier. Lastig erbij is wel dat je soms diverse emoties tegelijk kunt ervaren. Dat is alsof je een mix van koffie en thee uit één beker drinkt en dan mag vertellen welk merk thee en welk merk koffie het zijn. Bijvoorbeeld bij het uitmaken van een relatie kun je angst, verdriet, hoop en opluchting tegelijk voelen. Dat maakt het heel moeilijk om eruit te halen wat je gevoel je wilt zeggen, laat staan hoe je erop moet handelen. Maar hoe vaker je het doet, hoe beter je erin wordt. Zo’n trip naar Spanje bijvoorbeeld is super goede informatie voor je onderbewuste om volgende keer beter te voelen hoe iets voor je zal zijn. Het is alleen lastig om vanuit dat perspectief ernaar te kijken omdat je met je goede moed je gevoel had gevolgd en je ervaring dan tegenvalt. Toch is het belangrijk om dat dan als leerervaring te zien in plaats van als falen.
Hoe dan ook, zowel op het gebied van hoe je naar keuzes kunt kijken (liefst als leerervaring) en op het gebied van kiezen vanuit ratio of gevoel, komt er nog van alles voorbij. Denk dat het je veel zal helpen! Succes en weet me te vinden voor vragen via deze comments!
Geweldig inzicht heeft deze oefening mij gegeven. In eerste instantie dacht ik niet veel moeite te hebben met het maken van keuzes. Tot ik ineens mijn baan verloor. Ik sta voor veel keuzes; wat ga ik doen? Waar en met wie ga ik dat doen? In welke vorm ga ik dat doen?
Nu ik deze oefening doe, en nadenk over eerder gemaakte keuzes, kom ik er achter dat ik mijn keuzes altijd heb gebaseerd op een eerder gesteld doel. Ik kies voor Frans in mijn vakkenpakket omdat ik dat nodig heb voor mijn opleiding. Ik kies voor het kopen van een huis in plaats van huren, omdat dat me op lange termijn meer geld oplevert. Als ik zo een keuze had gemaakt, kon ik er met 1000% voor gaan. Want de keuze is gebaseerd op (mijn) zekerheid, veiligheid en lange termijn gericht. Liever zou ik een keuze maken op basis van wat nú goed voelt. Maar wat als ik de verkeerde keuze maak en nooit meer terug kan! Want stel dat achteraf blijkt dat ik 1000% de verkeerde kant op ben gesprint. Dan sta ik mooi voor aap. Dit gaat van het kiezen van een nieuwe baan tot aan welk schoenenmerk het best past bij mijn waarden. Klinkt als een zware taak, toch?
Hey Valery,
Wat een mooie inzichten! Ik herken je keuzestrategie wel bij een flink aantal van mijn cliënten in de coaching. Heel strategische keuzes, maar niet altijd hetgeen waar ze gelukkig van worden. Een grote hang naar zekerheid zit dan vaak in de weg. Overigens is zekerheid een menselijke basisbehoefte, dus het is zeker niet iets om in de wind te slaan. Maar het tegenovergesteld, onzekerheid, is óók een basisbehoefte van de mens, namelijk in de vorm van variatie, verandering, vernieuwing, spontaniteit, etc. Dat vergeten mensen nog weleens en dat gaat dan tegenstaan. Lees anders ook deze blog die ik er ooit over schreef: https://www.thestartupofdreams.nl/waarom-drang-naar-zekerheid-nooit-gelukkig-zal-maken/
Verder ga je heel veel hebben aan Module 3. Die gaat precies over het dilemma waar jij mee worstelt: voortdurend bang zijn dat je het verkeerde kiest. Veel cursisten die hier ook tegen aanlopen vinden dat een erg waardevolle module. Succes!
Valery Verschoor beschrijft aardig hoe het bij mij ook verloopt. Een grote hang naar zekerheid is bij mij ook van belang. Een weloverwogen besluit.
Ooit iemand gesproken die zei over verschil in aanpak bij starten onderneming:
1e persoon begint gewoon een groentewinkel, als het maar verkoopt.
2e persoon begint pas een groentewinkel als hij alle soorten groenten kent (oorsprong, prijs, recepten etc).
1. (on)zekerheid!
Zekerheid: : ik ben dus zo’n 2e persoon, heb pas het recht ergens aan te beginnen als ik er alles van weet. M.a.w. de zekerheid heb tot een succes. Mark, jij weet hoe ik me heb aangemeld: ik had veel vragen. Vaak zie ik door de bomen het bos niet meer (zoals met de potjes jam in 2.1.).
Onzekerheid: een ander kan de baan/keuze beter doen.
2. Uitstel van verantwoordelijkheid:
Mijn patroon tot nu toe is toch ook invloed uit de omgeving, of met uitstel de verantwoordelijkheid leggen bij een ander. Echt luisteren naar mijn eigen wensen kan sterker.
3. Angst:
Comfortzone speelt een grote rol. Ik ben vaak tevreden zoals het nu gaat en heb de angst dat het minder wordt.
Hey Loes,
Mooie inzichten en geniaal voorbeeld van die groentewinkel. Dat is echt preciés zoals sommige mensen het aanpakken.
Verder denk ik dat je er supergoed aan gedaan hebt om deze course te starten omdat ik op basis van wat je nu schrijft (en je aankoopproces inderdaad 😉 ) al zoveel aanknooppunten opmerk waar ik tips over wil geven. Maar die komen dus allemaal nog voorbij in de course. Lekker rustig doorpakken en dan weet ik zeker dat je tot een paar mooie inzichten zult komen!