De shit van je verleden is de mest voor je toekomst

Er zijn twee onderwerpen die bijna altijd in coachtrajecten van mijn cliënten aangeraakt worden:

1. Als ik zowel zingeving wil ervaren in mijn baan als er passie voor wil voelen, wat voor werk ga ik dan doen?
2. Hoe geef ik lastige stukken uit mijn verleden een plek zodat ik er geen last meer van heb en helemaal mijn eigen weg kan gaan?

Grappig genoeg is er soms één oplossing die antwoord geeft op beide vragen.

Wie jou verder helpt: Floris-Jan of Henk

Stel dat je een eigen bedrijf hebt dat sub-optimaal loopt. Je begon zo lekker vijf jaar geleden maar nu lopen je winstmarges terug en zie je ook het animo voor jouw product of dienst onder je potentiële klanten afnemen. Als het zo doorgaat dan wordt het straks lastig om nog voldoende brood op de plank te krijgen. Je besluit dus dat het tijd is om hulp in te schakelen om uit deze dip te komen en vindt twee kandidaten die jou met advies en coaching bij willen staan om de weg opwaarts weer in te zetten. Aan jou de vraag wie je kiest.

Kandidaat 1, laten we hem Floris-Jan noemen, is een consultant met een twee Masters (Bedrijfskunde en Entrepreneurship), een MBA aan een prestigieuze universiteit en een jarenlange werkervaring bij een grote strategieconsultant. Als je hem spreekt somt hij een indrukwekkend CV op en in zijn kantoor hangen al zijn diploma’s te schitteren.

Kandidaat 2, laten we hem Henk noemen, heeft zijn studie nooit afgemaakt en kan alleen zijn VWO-diploma tonen als je hem om zijn papieren zou vragen. Wel is hij multi-ondernemer die een paar keer failliet is gegaan maar toen een formule vond waarmee hij vrij succesvol werd. Als je hem spreekt vertelt hij je “Ik weet precies wat je bedoelt, dat had ik ook toen ik 5 jaar aan het ondernemen was. Ik ken die dip waar je inzit maar al te goed.”

Door wie zou jij je laten helpen als je die keuze had?

Veel mensen zijn direct onder de indruk van alle mooie diploma’s en het indrukwekkende CV van de consultant, maar voelen ook dat hij misschien niet helemaal begrijpt hoe lastig je situatie is. Juist bij de multi-ondernemer heb je iemand tegenover je die jouw problemen kent en dat doet je al gauw gehoord en begrepen voelen. En met recht. De multi-ondernemer is de enige van de twee die precies in jouw situatie heeft gezeten en daar eigenhandig uit is gekomen. Tegelijkertijd is het ook wel fijn als iemand enigszins didactisch geschoold is, wat breder kan kijken dan zijn eigen ervaring en weet hoe je een andere persoon coacht of adviseert. Een lastige keuze dus.

Persoonlijk zou ik dan ook op zoek gaan naar kandidaat 3. Dit is iemand die heeft meegemaakt waar je mee zit en die er tevens zijn beroep van heeft gemaakt om anderen te adviseren rondom jouw penibele situatie, bij te staan bij de moeilijke vraagstukken en al zijn andere lessen als ervaringsdeskundige aan jou over te dragen. Persoon 3 leeft en werkt vanuit het volgende principe.

“De shit van je verleden is de mest voor je toekomst.”

Het is een wat cheesy zinnetje, maar niet minder waar. Juist die dingen waar je ooit mee gekampt of geworsteld hebt, maken jou tot de ideale persoon om er anderen mee te helpen. Beter dan wie dan ook zul je de mensen die je helpt gehoord en begrepen kunnen doen voelen. Daarnaast neem je veel meer geloofwaardigheid mee dan iemand die ‘enkel’ een MBA heeft. Uiteraard is het wel belangrijk dat je je wat verder in de thematiek verdiept om erachter te komen wat de gemene deler is tussen jouw ervaring en die van anderen die je ziet worstelen en wat er per situatie en per persoon verschilt.

Ik gebruik de ‘shit van je verleden’-zin dan ook regelmatig in coaching als denkrichting voor mensen die hun eigen pad zoeken in hun (werkende) leven. De shit van je verleden opwerken tot de mest voor je toekomst is een prachtige manier om zingeving te ervaren, met passie te werken, je verleden een plek te geven en onderweg anderen ook nog eens te helpen. Typische voorbeelden die ik om me heen heb gezien zijn de volgende.

• Doordat ze vroeger anorexia heeft gehad, probeert ze nu als consultant eens in de zoveel tijd een gratis adviesklus te doen voor instellingen die mensen met eetstoornissen helpen.
• Om zijn moeilijke jeugd als allochtone zoon van gevluchte ouders een plek te geven, schreef hij een boek over het loslaten van je verleden en het volgen van je dromen, waar veel lezers zich gehoord en begrepen door voelden en inspiratie uit putten.
• De boosheid richting haar ouders over haar streng gelovige opvoeding kanaliseert ze door nu als marketeer grappige blogs te schrijven over de parallellen tussen religie en marketing en hoe die beide leunen op de unieke menselijke eigenschap om te kunnen geloven in iets dat strikt genomen niet bestaat.
• Omdat hij zelf een vader had die zowel fysiek als emotioneel vaak afwezig was, startte hij een mannengroep waar mannen bij elkaar komen om steun te vinden en samen te groeien, ten bate van zowel zichzelf, hun partners als hun (toekomstige) kinderen.

De voordelen voor jou: Sasha

De voordelen van het opwerken van je shit tot vruchtbare mest dienen zich aan vanuit verschillende invalshoeken. Ten eerste is er het voordeel van de emotionele rust die je eraan ontleent door zo om te gaan met je lastige verleden. In zijn mijlpaal Als leven pijn doet geeft René Diekstra een mooie methode voor het omgaan met lastige situaties in je leven. De methode bestaat uit vijf veelvoorkomende gedragingen die mensen vertonen die succesvol lastige periode in hun leven te boven komen. De vijf gedragingen zijn te onthouden aan de hand van het acroniem ‘Sasha’, waarvan de letters staan voor sublimatie, altruïsme, suppressie, humor en anticipatie.

• Sublimatie is het verheffen van iets dat vervelend was tot iets moois, zoals het schrijven van een gedicht over een depressieve periode in je leven of het maken van een schilderij om het verlies van een naaste een plek te geven.
• Altruïsme is het helpen van anderen en in dit geval specifieker het helpen van lotgenoten in de worsteling waar jij mee kampt(e).
• Suppressie heeft het midden tussen obsessie (er de hele tijd mee bezig zijn) en repressie (iets niet onder ogen willen zien) waardoor je precies genoeg aandacht geeft aan wat er in je omgaat, maar je jezelf er tegelijkertijd ook niet in verliest.
• Humor is heel belangrijk om in te blijven zetten als je ergens mee zit, omdat het relativeert en dingen in perspectief kan plaatsen.
• Anticipatie gebruik je vooraf door zo nu en dan stil te staan bij het feit dat vervelende zaken je kunnen overkomen, waardoor je er minder last van hebt als iets je inderdaad overkomt. (Uiteraard ook hier zonder dat het een obsessie wordt.)

Zoals je leest omvatten de eerste twee letters van Sasha precies de kern van waar het om gaat als je de shit van je verleden actief besluit te verheffen tot de mest voor je toekomst. Een belangrijk voordeel van het shit-tot-mest-principe is dus dat het een zeer gezonde manier is van omgaan met emotioneel beladen zaken uit je verleden.

De voordelen voor de ander: Messi of Suárez

Maar het heeft niet alleen voor jou voordelen als je het pad van de bemesting bewandelt. De mensen die je gaat helpen hebben er ook buitenproportioneel veel baat bij. Om dat te illustreren mag je je voorstellen dat voetbal een grote hobby van je is en je via een prijsvraag een prijs wint. Je krijgt een middagje voetballes van één van de twee ultieme sterren van Barcelona: Lionel Messi of Luis Suárez. Je mag één van deze twee mannen uitkiezen voor een privéclinic en de keuze is aan jou: door wie laat je je trainen? Je mag daarbij even loslaten wie je aardiger vindt of liever zou ontmoeten en puur en alleen kijken naar wie jou in die paar uur het meeste kan leren. Wie kies je?

Persoonlijk zou ik voor Suárez gaan omdat hij minder talent heeft dan Messi. Als je de biografie van Messi leest dan kom je er al snel achter hoe belachelijk makkelijk voetballen de kleine Lionel afging. Zijn eerste balcontacten waren al fenomenaal en toen hij op zijn zestiende debuteerde bij Barcelona zag iedereen dat voetbal deze jongen in zijn bloed zat. Zelfs de absolute wereldster Ronaldinho schatte toen al in dat Messi beter zou worden dan hijzelf. Suárez daarentegen was ook talentvol, maar toch een stuk minder dan zijn Argentijnse generatiegenoot, want toen hij op 19-jarige leeftijd nog bij FC Groningen speelde had niemand voorspeld dat hij het tot kompaan van Messi in de voorhoede bij Barcelona zou schoppen. Uruguayaanse straatvechter Suárez heeft vooral heel hard moeten werken en knokken (soms iets te letterlijk) om tot deze hoogtes te stijgen. Bepaalde dingen die hij nu beheerst kon hij van nature ook niet zo goed en heeft hij geleerd door veel oefening. Hij weet waarschijnlijk beter hoe je bepaalde technieken aanleert dan Messi die er gewoon meer gevoel voor heeft.

Nou heeft Suárez er niet zijn baan van gemaakt om anderen actief te helpen om de stappen te zetten die hij in zijn loopbaan ook heeft gezet, maar het punt is natuurlijk dat je iets beter kunt leren van iemand die het zelf ook heeft moeten leren dan van iemand die het aan kwam waaien. Iemand die van nature heel sensitief is kan jou minder goed uitleggen hoe je meer met je gevoel in verbinding komt dan iemand die, net als jij nu, zelf ook ooit een rationele rakker was maar ergens leerde hoe hij ook zijn gevoelsleven kon omarmen en benutten. Het gevoelsmens, de ondernemer die nooit de vijf-jaar-dip heeft gehad en de voetballer wie alles aan kwam waaien kunnen minder goed uitleggen wat ze nou precies doen dat hen succesvol maakt. Ze doen het gewoon en hebben het niet eens door.

Een ander voordeel van je shit uit het verleden tot mest verheffen is dus dat waar jij doorheen hebt moeten werken om er bovenop te komen en waar jij voor hebt moeten knokken om het te leren dé gebieden zijn waarop jij een goede leraar kan zijn voor anderen.

Mijn mest voor jou

Ook ik probeer de shit uit mijn verleden (voor zover je dat in mijn bevoorrechte positie en comfortabele leven zo mag noemen) actief op te waarderen tot mest voor mijn en andermans toekomst. Tot nu toe heeft dat geleid tot de volgende uitingen van sublimatie en altruïsme waar anderen mogelijk wat aan kunnen hebben. Wellicht kan het jou, samen met de voorbeelden van andere mensen hierboven, inspireren om zelf ook je worstelingen in het licht te zetten en er iets moois van te maken.

• Is dit het nou? is mijn boek over de quarterlife levensfase en hoe ik daarin geworsteld heb met het vinden van mijn purpose en het komen tot een doel voor mijn leven. Ik probeer andere mensen met het ‘Is dit het nou?’-sentiment te helpen om volop hun eigen pad te gaan bewandelen in het leven.

• Helemaal naar de meditering is mijn boek over meditatie en spiritualiteit gericht op nuchtere mensen. Ik probeer daarin mijn innerlijke strijd tussen ratio en scepsis enerzijds en gevoel en een open-mind anderzijds samen te brengen. Het is een strijd die van jongs af aan in me zit en gevoed is door een spirituele moeder en een wetenschappelijke vader.

• Keuzes maken en keuzestress verslaan is mijn online course waarin je leert keuzes te maken en om te gaan met keuzestress. Ik ben altijd een enorme twijfelaar geweest en heb door het volgen van diverse trainingen en het lezen van legio boeken allerlei tools, tricks en inzichten gevonden waardoor keuzes maken nu veel makkelijker voor me is. In de course help ik andere twijfelaars, piekeraars of mensen die voor een belangrijke keuze staan om beter en efficiënter keuzes te maken en onderweg te genieten van het proces in plaats van er stress van te krijgen.

Ga eens voor jezelf na: wat is de shit uit jouw verleden? Wat zie je misschien liever niet onder ogen maar is ook een gedeelte van jouw leven, hoe zeer je er ook mee geworsteld hebt? En hoe zou je dat kunnen verheven tot iets moois en nuttigs voor anderen? Laat graag van je horen in de comments:

Hoe is de shit van jouw verleden potentiële mest voor jouw toekomst?

• Daarnaast heeft Suárez veel meer shit meegemaakt op zijn weg naar de top. Disciplinaire akkefietjes bij zijn clubs, arbitragezaken over transfers, breed uitgemeten controverse over discriminerende uitlatingen, diverse bijtincidenten met daaruit volgende langdurige schorsingen, een rode kaart in een kwartfinale WK en ga zo maar door. Hij weet hoe het is als het moeilijk wordt en hoe je daar sterker uit boven komt drijven.
  back