De 7 minst begeerlijke plekken van de Eerste Wereld

Natuurlijk: de meest verschrikkelijke plekken op aarde bevinden zich niet in de Eerste Wereld maar in oorlogsgebieden of in straatarme landen. Hier in het Westen hebben we, vooral als hoogopgeleiden, vooral te maken met luxeproblemen. Zo zijn er First World Problems waar we niet over mogen zeuren, maar er zijn ook luxeproblemen die wel onze aandacht verdienen en die we niet als aanstellerij weg hoeven zetten. Burn-outs en depressies zijn echt en brengen nou eenmaal veel lijden, hoe goed iemand zijn leven voor de rest ook voor elkaar lijkt te hebben. De eerste verschijnselen die kunnen leiden tot burn-outs en depressies, zoals de quarterlife crisis, de midlife crisis, het dertigers dilemma, overwerktheid, overspannenheid, keuzestress of wat dan ook, mogen we dus bijzonder serieus nemen.

Dat serieus nemen kent vele verschijningsvormen en een daarvan is het moedig de keuze durven maken op welke plekken je je in het leven wel en niet begeeft. Ministeries geven soms een negatief reisadvies af voor oorlogsgebieden of politiek/economisch instabiele regio’s. De volgende plekken zouden ook het stempel ‘negatief reisadvies’ mogen krijgen. Hiervan wil je weg blijven; dan wel fysiek, dan wel qua aandacht. Het zijn de 7 minst begeerlijke plekken van de Eerste Wereld.

1) De gouden kooi

Wat zitten er veel mensen in de gouden kooi. Ik kwam hier weer achter toen een oud-coachee laatst haar baan opzegde en me later vertelde welke reacties dat losmaakte toen ze haar besluit deelde met haar collega’s binnen de corporate waar ze werkt. Uiteraard waren er verbaasde en bezorgde reacties van collega’s en er bleek vanuit de leidinggevenden ineens van alles mogelijk aan promoties en opleidingskansen terwijl dit er eerder niet inzat. Maar het meest schokkende was de overkill aan sympathiserende collega’s die ‘eigenlijk hun baan ook wel op wilden zeggen’. Ik hoor het haar nog zeggen: “Mark, het is echt ongekend hoeveel mensen er vast zitten in de gouden kooi! Ik had geen idee voordat ik ontslag nam..!” Wil je uit de gouden kooi blijven? Voorkom dan dat je in de luxury trap stapt. Wil je van baan veranderen? Zie in dat je niet per se terug de schoolbanken in hoeft om je carrière over een andere boeg te gooien.

2) De begraafplaats van dromen, wensen en ideeën

Uitvindingen die nooit uitgevonden zijn, bedrijven die nooit opgericht zijn, liedjes die nooit gezongen zijn, boeken die nooit geschreven zijn. De rijkste plek ter wereld is de begraafplaats van dromen, wensen en ideeën. Zoveel mensen besloten ooit om hun ideeën niet verder te onderzoeken en maar gewoon door te leven. Natuurlijk is niet elk idee of elke droom direct een wereld veranderende uitvinding of bestseller, maar als je je ideeën niet onderzoekt, dan kom je er nooit achter welke wens wél aanslaat in de wereld en jou en vele anderen gelukkig kan maken. Angst is hier de grote verlammer en de kunst is om door die angst heen te leren breken.

3) Het OV tijdens spitsuur

Soms ben ik onderdeel van deze dagelijkse chaos en soms (als ik net terugkom van vakantie of een retreat bijvoorbeeld) kan ik het tafereel met wat meer afstand gadeslaan: het OV tijdens spitsuur en dan vooral op plekken als Utrecht Centraal. Zombies. Overal. Ze leven in hun telefoon en zijn volledig overprikkeld, verdoofd en uit contact. Alleen als je vakantie hebt gehad en even helemaal ontspannen bent kun je zien wat een waanzin het eigenlijk is zoals iedereen door elkaar krioelt en haast heeft. “Waar is iedereen mee bezig?” vraag je je af. En drie dagen later doe je er weer net zo hard aan mee. Dat is jammer want mensen die minder haast hebben en minder overprikkeld zijn gedragen zich anders en maken je juist wél contact met andere mensen.

4) Je Facebook feed, de televisie en de radio

De beste manier om ongelukkig te worden is door jezelf met anderen te vergelijken. De beste plek om jezelf op onrealistische wijze met anderen te vergelijken is op Facebook. Pak daar nog bij dat we als generatie een verstoorde relatie hebben met technologie en daardoor slecht met stress omgaan en de conclusie moge duidelijk wezen. Facebook maakt niet erg gelukkig. Wat gelukkig tegenwoordig wel kan is instellen wat je allemaal wel en niet op je feed binnen wilt laten komen. Die luxe heb je niet als je televisie kijkt of radio luistert, althans niet op de klassieke manier. Als je een avondje vanaf de bank zit te zappen of een uurtje in de auto radio luistert, dan geef je je over aan de programmering zoals anderen die voor jou bedacht hebben. Je hebt weinig regie over welke mentale voeding je jezelf geeft. Je bent overgeleverd aan ‘het beste’¹ wat de programmering je te bieden heeft. Ook dit kun je gelukkig tegenwoordig ondervangen met mediums als Netflix en TED voor video’s en iTunes of Spotify voor muziek en podcasts. Dat vraagt alleen om net wat meer proactiviteit en voldoende discipline om niet meegezogen te worden door deze soms verslavende platforms.

5) Een baan die je leegzuigt

Een organisatie heeft waarden, een missie en een strategie. Althans, die heeft ze nodig om succesvol te kunnen zijn. Datzelfde geldt voor jou. Zonder eigen koers in het leven – bijvoorbeeld in de vorm van een Mission Statement – zul je altijd onderdeel van andermans plannen blijven en niet ver komen. Het wordt extra vervelend als er een mismatch is tussen jouw waarden en missie en die van de organisatie of afdeling waar je werkt. Als er geen win-win is tussen jou en je werkgever waar je allebei op lange termijn beter van wordt, dan is er weinig toekomst voor jou in je baan. Of je bent een hamster die zelf profiteert maar aan wie het bedrijf niet zoveel heeft of je bent een opbrander die belangrijk is voor de organisatie maar er zelf te weinig uithaalt om overeind te blijven. Het is daarom belangrijk om bij jezelf stil te staan hoe lang je in een bepaalde functie wilt werken (minder lang dan je denkt). Een baan die je leegzuigt kan leiden tot overwerktheid, overspannenheid, burn-out en uiteindelijk ook depressie.

6) De maalstroom van ‘het nieuws’

Ik volg al meer dan twee jaar geen nieuws en ik ging eerder dit jaar op vakantie naar Turkije. Ongelooflijk hoeveel mensen me vroegen of dat wel verstandig was omdat ‘Turkije de hele tijd in het nieuws was’. Ik vroeg hen wat er dan zo spannend aan was en toen niemand me dat goed kon uitleggen ben ik uiteraard gewoon gegaan. Eenmaal daar bleek er werkelijk niets aan de hand en had ik een heerlijke vakantie. Als je je teveel laat leiden door het nieuws word je angstig over zaken waar je niet eens mee in aanraking bent of komt. Het is prima om te willen weten wat er ongeveer speelt in de wereld, maar veel mensen zijn zichzelf kwijtgeraakt in de maalstroom van ‘het nieuws’ en kunnen niet meer zien wat er ‘echt’ is en welke angsten vooral in hun hoofd zitten.

7) Vastgelopen in jezelf

In trainingen zet ik soms een oefening in waarbij ik mensen uitnodig om wat meer van zichzelf te delen. Ik laat hen dan om de beurt in een kring de zin afmaken “Als je me echt zou kennen, dan zou je weten dat…” Het is prachtig en ontroerend wat er steeds weer gebeurt. Mensen die vast waren gelopen in hun eigen gedachten en hierover niet durfden te delen met anderen, stellen zich toch weer eens open en vinden acceptatie, begrip en ontvankelijkheid bij anderen. Sterker nog, vaak krijgen ze terug dat ze niet de enige zijn en dat ze overal lotgenoten hebben. In onze huidige maatschappij, waar emoties er vaak niet mogen zijn, kun je dus gemakkelijk op een niet al te fijne plek terecht komen, namelijk in jezelf, vastgelopen en wel. Je denkt dat je de enige bent en deelt met niemand hoe het met je gaat. Dan kan ook niemand er voor je zijn en je horen, steunen en mogelijk ook helpen. Niemand kan alles alleen, maar soms verlangen we dit wel van onszelf.

Graag hoor ik van je hoe jij dit beleeft. Laat me weten in de comments:

Wat zijn jouw minst favoriete ‘plekken’ van de Eerste Wereld? 

Welke plek (fysiek of mentaal) mist er nog in dit lijstje?

Gelukkig hebben we in de Eerste Wereld de luxe om ons met dit soort vraagstukken bezig te houden. Wil je daar een eerste stap in zetten? Kom eens kijken bij één van de Quarterlife Experiences om samen de eerste stappen te zetten naar de beste versie van jezelf.

Bekijk de beschikbare data voor de komende Quarterlife Experiences en boek meteen je ticket.

• In mijn visie is het eerder ‘het minst slechte’. Nu ik al bijna drie jaar geen televisieabonnement heb, verbaas ik me (die enkele keer dat ik bij iemand iets op televisie zie) erover wat een ongelooflijke stront er geproduceerd wordt, vooral op de commerciële zenders. Ik merk dat ik dit nu veel beter kan zien dan toen ik er nog ‘in’ zat. Misschien wil je ook eens een televisiedetox nemen voor een maand of twee en daarna kijken hoe het was en wat je zelf eigenlijk wilt.back