[Profiel] De ambtenaar die schrijver werd – Deel 2
In juli 2015 reisde ik met mijn goede vriend Camilo Penrroz met de trein naar Istanboel. Onze missie: een antwoord vinden op de vraag wat Camilo ging doen nu hij zijn vaste contract had opgezegd. Hij had besloten dat het roer om moest. Maar welke richting op? Na 10 dagen vonden we de antwoorden die hij zocht. Bekijk hier de documentaire die ik vorig jaar maakte over deze reis en die de titel Reis in de Reis kreeg.
Inmiddels zijn we anderhalf jaar verder en heeft Camilo zijn eerste roman uitgebracht (bekijk en bestel het boek hier). Tijd om te vragen hoe het met hem is. Lees hieronder het profiel van een quarterlifer die vol voor zijn dromen durfde te gaan en welke tips hij voor je heeft om ook het leven van je dromen te gaan leiden.
Toen we terugkwamen van onze Reis in de Reis mailde je mij de zin: “Vanaf vandaag ben ik schrijver. Schrijver zonder boek weliswaar, maar schrijver desalniettemin.” Die zin gaat niet meer op nu, omdat je gewoon je eerste roman uit hebt. Hoe voelt het om nu een schrijver mét boek te zijn?
Het voelt goed!
Het is zo’n twee jaar geleden dat je je vaste contract opzegde en een paar maanden later besloot je om schrijver te worden. Hoe heb je de afgelopen twee jaar ervaren als je kijkt naar deze ommezwaai?
Het is dat jij nu zegt dat het twee jaar zijn, maar voor mijn gevoel hadden het zo vijf jaren kunnen zijn. Het lijkt eeuwen geleden dat ik moest wennen aan het feit dat ik niet meer 5 dagen per week op kantoor moest zitten. Aan het feit dat niemand je ergens verwacht. Dat je elke dag je eigen schema kunt bepalen. Aan het begin had ik vooral het gevoel dat ik nuttig moest zijn, en het liefste op werkdagen tussen 9 en 5.
Ineens heb je zeeën van tijd en ligt de wereld aan je voeten. Het duurde wel even voordat ik hierin een modus had gevonden. Ik moest wennen, maar ook de mensen om me heen. Het kan sociaal best explosief zijn om je baan op te zeggen, vooral als je volgende stap dan niet iets blijkt te zijn wat past in het plaatje, en dat is iets waar je doorheen gaat. Tijdens etentjes met consultants, projectmanagers en beleidsmedewerkers als tafelgenoten kreeg ik logischerwijs een hoop sceptische opmerkingen naar mijn hoofd geslingerd.
Waarom heb je dan gestudeerd? Hoe kom je aan geld om straks een huis te kopen? Hoe zit het dan met je pensioen? Maar een enkele keer ook, ik wou dat ik dertig jaar geleden hetzelfde had gedaan.
Het mooiste vond ik om te ontdekken dat de mensen die echt om me geven, mijn familie, mijn beste vrienden, allemaal positief waren. Sommigen maakten zich wellicht een beetje zorgen en dat is logisch – ze houden van je. Maar allemaal gaven ze me het vertrouwen dat ik het kon en aan het begin van het schrijfproces kon ik dat best gebruiken.
Zo spannend als toen is het allang niet meer en soms mis ik dat wel een beetje, want ik zal je één ding zeggen. De dag waarop ik het stadhuis uitliep, was de eerste dag in mijn leven waarop ik mij daadwerkelijk vrij voelde.
Waar veel quarterlifers bang voor zijn als ze overwegen om hun leven anders in te richten en daar onzekerheid bij komt kijken, is dat ze zonder geld komen te zitten. Hoe kom jij aan je geld om te leven en wat zou je tegen quarterlifers willen zeggen die zich zorgen maken om geld?
Die spanning heb ik ook zeker gevoeld, soms nog steeds en ik begrijp dus dat het meespeelt. Ik had het geluk dat ik een redelijke buffer had en dat ik samenwoonde met mijn vrouw. Het was onze gezamenlijke beslissing om voor mij dit pad te kiezen. Zij kon meer bijdragen aan de maandelijkse lasten en ik ging naast het schrijven parttime aan het werk als fietskoerier. Zo kwam ik aan een kleine basis waar ik het mee deed.
Mijn inkomen ging hard achteruit, zeg maar gerust een derde. Iets wat ik daarvoor best eng vond. Het had direct zijn effect op mijn levensstandaard, maar minder bleek niet per se negatief. Je gaat kritisch kijken naar wat je belangrijk vindt om geld aan uit geven. Honderd euro aan eten en drinken op het Plein op een vrijdagavond zat er dan niet meer in voor mij. En soms moest ik ook dingen laten schieten die ik wel belangrijk vond. Maar ik wist dat ik dingen wilde veranderen en dat daar offers bij horen. En als je weet waarom je ze maakt en je gelooft er in, is dat allemaal niet zo zwaar.
Toen ik zag dat ik geen honger leed, leuke dingen kon blijven doen en mijn manuscript zag groeien, veranderde de angst om te weinig te hebben langzaam in een besef van de overvloed waarin ik leef. De mensen die zich zorgen maken zou ik daarom willen meegeven, onderzoek ook je blik op geld en de rol die je wilt dat het in je leven speelt.
Het valt mij op dat mensen in de supermarkt hun winkelkarretje vol gooien met allerlei artikelen en als ze dan aan de kassa vijftig euro afrekenen het gevoel kunnen hebben dat ze vijftig euro kwijt zijn geraakt, terwijl de werkelijke waarde van het geld en de directe welvaart in het karretje zit.
Ik zie het dan ook zo. Van de ruim duizend euro per maand die ik minder te besteden had, kocht ik vrijheid, een goede nachtrust, veel tijd met mijn vrouw, lange wandelingen, tijd om te lezen, een uitgerust lijf en niet te vergeten – de mogelijkheid om mijn droom waar te maken. Voor sommigen is dat misschien duur, maar voor mij was het het meer dan waard.
Door de ruimte die er ontstond kwamen er ook dingen op mijn pad die anders nooit langs zouden zijn gekomen. Dingen die zich nu beginnen te vertalen in een bron van inkomsten. Sinds een half jaar schrijf ik als zelfstandige levensverhalen voor ouderen waardoor ik nu wat ruimer zit, weer meer kan bijdragen en ook wat opzij kan zetten.
Voordat we jouw avontuur wegzetten als één groot succes; wat is er niet leuk aan je huidige leven of aan de afgelopen twee jaar?
Onzekerheid blijft een factor die je soms nog komt lastig vallen met angstbeelden. Een van de eerste dingen waar ik achter kwam toen ik begon met het schrijven van mijn boek, is dat ik er toch minder goed in was dan ik dacht. Dan gaan je gedachten af en toe met je aan de haal. Meer dan eens heb ik gedacht, waar ben ik in godsnaam aan begonnen. Een paar keer werd me een baan aangeboden en dan voelde ik toch de verleiding om te kiezen voor zekerheid.
Schrijven is keihard werken en het is een eenzaam beroep. Ik wilde de hele dag door sparren met mensen, maar die waren allemaal aan het werk. Je moet het zelf doen, dus je gaat door, zonder dat je weet wat er uit gaat komen. Dat hoort er bij. Dat is wat het leuk maakt, want de beloning is groot als het lukt, maar het is ook wat het soms lastig maakt.
Bij mij op school zat een jongen die op zijn twaalfde al wist dat hij accountant wilde worden en volgens mij is hij dat nu al tien jaar onbezorgd – heerlijk lijkt me dat.
Zijn er dingen waar je spijt van hebt en een volgende keer anders zou doen?
Nee. Als ik ga nadenken in termen van spijt, dan maak ik me volgens mij teveel de illusie dat ik er controle over had. Ik had de beslissing eerder kunnen nemen, ik had hem later kunnen nemen. Ik had nog minder kunnen werken, en nog sneller kunnen schrijven. Het belangrijkste is dat ik überhaupt ben gaan bewegen van mijn plek, omdat ik wist dat ik op een spoor zat dat zou leiden tot een burn-out, of net zo erg, een bore-out.
Stel, je verkoopt 100 boeken aan vrienden en daarna sterft het boek een stille dood en horen we er nooit meer wat van. Hoe zou je dan naar je avontuur om schrijver te worden kijken?
Ik zou het uiteraard ontzettend jammer vinden van de honderden boeken die ongelezen blijven. Daar heb ik ze niet voor geschreven. Maar aan mijn blik op het avontuur zou het om meerdere redenen niet zoveel veranderen. Ten eerste deed ik het niet omdat ik per se een bestseller wilde schrijven of bij Matthijs van Nieuwkerk aan tafel wilde aanschuiven, of met het idee dat ik er voor de rest van mijn leven mijn brood mee moest gaan verdienen. Ik deed het omdat het mijn droom was.
Ten tweede was het absoluut nodig voor mij om op dat moment in beweging te komen. Als je ergens bent en je hebt het gevoel dat je niet op je plek zit, dat je niet het beste uit je zelf haalt, of waar je langzaam leegloopt, dan moet je vroeger of later in actie komen.
Als ik maar honderd boeken verkoop, geloof ik dat ik nog steeds erg gelukkig ben met het feit dat ik mijn hart heb gevolgd, dat ik niet meer in vergaderzalen of achter een bureau zit mijn best te doen voor iets waar mijn hart niet ligt.
Niet omdat dat zo verschrikkelijk zou zijn – het blijft een kwestie van luxe – maar omdat dat nergens voor nodig is.
Wat zijn je toekomstplannen?
De komende maanden staan in het teken van het verkopen van de eerste oplage van mijn boek. Daarnaast wil ik mij verder ontwikkelen in het schrijven van levensverhalen, daarvan genieten en zien waar het me brengt. Eind dit jaar ga ik met mijn vrouw vier maanden in Chili doorbrengen.
In het begin heb je het in je boek ook heel veel over het ‘Is dit het nou?’-gevoel. Als je quarterlifers één tip mocht geven om hiervan af te komen, welke zou dat zijn?
In jouw boek zeg je heel terecht dat de vraag stellen hem in feite al beantwoorden is. En in het mijne komt de hoofdpersoon erachter dat de vraag hem op hele andere sporen brengt, die veel dieper zitten dan alleen of je je werk leuk genoeg vindt, en of je liever schrijver dan ambtenaar wil zijn.
Mijn tip zou deze zijn: ga op zoek naar waar de vraag vandaan komt. Wie is het die hem stelt? Waarom? En wat ga ik eraan doen?
Daar is moed voor nodig en dat is precies waar mijn boek over gaat.
In het begin van het verhaal in je boek speelt er een coach een belangrijke rol om je hoofdpersonage (Pablo) in gang te zetten om op avontuur te gaan. Kun je iets vertellen over welke rol coaching in jouw eigen leven heeft en wat je anderen hierover aan zou raden?
Ik zou zeggen: lees mijn boek, daar staat het allemaal in.
Maar zonder gekheid: ik vind het fijn dat er iemand is die af en toe met me meekijkt, die me af en toe dingen spiegelt en me herinnert aan wie ik wil zijn. Mijn coach is ook iemand waarmee ik goed kan lachen en degene met wie ik mijn successen kan vieren.
Ga voorbij aan het idee dat coaching alleen voor zwakke mensen met problemen is, voor mensen die vast zijn gelopen of last hebben van een burn-out. Onzin. Obama had een coach, Mandela had een coach en Moeder Teresa had ook een coach. Wees onderzoekend, stap achter je ego vandaan en sta open voor wat je allemaal kunt ontdekken in jezelf. Niet omdat het moet, maar gewoon omdat het zo ontzettend goed kan zijn.
Voor mij was een coach degene die me liet zien dat alle wijsheid die ik nodig had om keuzes in mijn leven te maken, in mij zat en nergens anders. Niet in een boek, in een cursus of in het goedbedoelde advies van wie dan ook. Dat is voor mij de kern van een goede coach, iemand die je vertrouwen geeft en laat zien waar je kunt zoeken. Nooit iemand die je vertelt wat je moet doen. Integendeel.
Want het is jouw leven en niemand, niet je ouders, niet je beste vriend, niet je partner, niemand kan je vertellen wat jij daarmee moet doen.
Alleen jij.
Waar ik een boek heb geschreven dat eigenlijk een reisgids is voor quarterlifers, heeft Camilo zijn eigen quarterlifereis op prachtige wijze in romanvorm opgeschreven. Nieuwsgierig? Wil jij je laten inspireren door de reis die Pablo maakt? Bekijk en bestel het boek hier.
Graag hoor ik van je in de comments: